“Bədənin həyatı — hiss və emosiyaların həyatıdır. Əsl aclığı, günəş və ya qara seyr etmədən sevinc hissini... əsl qəzəbi, əsl qəmi, əsl zərifliyi, əsl istiliyi, əsl ehtirası, əsl nifrəti z, əsl bəlanı məhz bədən hiss edir. Bütün emosiyalarımız bədənimizə məxsusdur, ağılımız isə onları sadəcə qavrayır”
D. Q. Lourens.
Bizim bütün həyatımız bütünlükdə böyük hədsiz imkanlardan ibarətdir. İldən ilə biz həyatımız boyu addımlayırıq və nə isə əldə edirik, nədənsə istifadə edirik, nəyisə mənimsəyirik - lakin hansısa səbəbdən eyni zamanda daha çox şey itiririk, əldən buraxırıq və ya sadəcə görmürük. Hər bir insan individualdır və özünə görə istedadlıdır, lakin heç də hər insan özünü tapa və reallaşdıra bilmir. İnsanın inkişafında həm bioloji həm də sosial amillər əhəmiyyətli rol oynayır. Müasir həyat şəraitlərində insanın emosional sferasına yük çoxalır, onun adaptasiya imkanlarına qarşı tələblər artır. Əksər insanlar, cəmiyyətin tərbiyə və sosial normaları səbəbindən “pis” emosiyalarını daxillərində, dərinlikdə saxlayırlar. Nəticə - əksdir, emosiyalarını bayıra ata bilməmələri səbəbindən, mənfi emosiyalar yığılır və bədənə təsir etməyə başlayır. Nəticədə nevrozlar, psixosomatik pozuntular yaranır, bunların etiopatogenezi həyəcanların həqiqi somatizasiyasıdır, yəni psixoloji mühafizə olmadan somatizasiya.ş. Bu zaman ruhi tarazlığı qoruyaraq, bədən sağlamlığı zədələnir. Psixoterapiya insana yığılmış “neqativ” emosiyaları əks etdirməyə, və insana ağır yükdən azad olmağa imkan yaradır.
Psixosomatik xəstəliklər zamanı simptomlar üç qrupa ayrılır: konversion simptomlar, funksional sindromlar (orqan nevrozları), psixosomatik xəstəliklər daha dar mənada (“klassik psixosomatozlar”).
Müasir tibb və psixologiya mənfi emosional vəziyyətlər və yaranan psixosomatik xəstəliklər arasında əlaqənin müəyyən edilməsi üzrə böyük iş həyata keçirirlər. Somatik xəstəliklərin müalicəsində həkimlər tez-tez kömək üçün psixologiyaya – xəstəliklərin psixosimatikasına müraciət edirlər. Psixosomatik xəstəliklərin izahında bir-birinə təsir edən səbəblərin çox-faktorluluğu - cəmi qəbul edilir. Bu cür faktorlara infantilizm, aleksitimiya (hissələri sözlə qəbul edə və ifadə edə bilməmə), şəxsi münasibətlərin tam inkişaf etməməsi, temperamentin xüsusiyyətləri, məsələn, qıcıqlandırıcı amillərə qarşı aşağı həssaslıq, adaptasiyada çətinliklər, həyəcanlığın yüksək səviyyəsi, özünə qapanma, təmkinlik, etimadsızlıq, emosiyaları idarə edə bilməmə və s.Əksər mütəxəssislər (həkimlər, psixoterapevtlər, psixoloqlar) elə bir fikrə gəlirlər ki, müasir insanın demək olar ki, bütün xəstəliləri onun psixoloji vəziyyətindən irəli gəlir, daha doğrusu isə stresslərə qarşı durmaq və daxili harmoniyanı dəstəkləmək qabiliyyətindən. Müasir tibbi nəzəriyyələrə uyğun olaraq xəstəliyin yaranması üçün bir neçə əsas səbəb var:
Psixosomatikada xəstəliyin və psixoloji pozuntuların uyğunluğunu təsvir edən cədvəl:
PROBLEM |
MÜMKÜN SƏBƏBİ |
Abses (irinlik) |
İncikliklər, etinasızlıq və qisas haqqında narahatedici fikirlər. |
Adenoidlər |
Ailə münaqişələri, mübahisələri. Sevilmədiyini hiss edən uşaq. |
Alkoqolizm |
«Bu kimə lazımdır?» Mənasızlıq, günah, uyğunsuzluq hissi. Öz şəxsiyyətini qəbul edə bilməmə. |
Allergiya (Bax həmçinin: «Ot qızdırması») |
Kimi dözə bilmirsiniz? Öz gücünü inkar etmə. |
Amenoreya (6 ay və daha uzun müddət ərzində menstruasiyanın olmaması) (Bax həmçinin: «Qadın xəstəlikləri» və «Menstruasiya») |
Qadın olmaq istəməmə. Özünü sevməmə. |
Amneziya (yaddaşın itirilməsi) |
Qorxu. Həyatdan qaçma. Özünü müdafiə edə bilməmə. |
Angina (Bax həmçinin: «Boğaz», «Tonzillit») |
Kobud sözlərə səbir edirsiniz. Özünüzü ifadə edə bilmirsiniz. |
Anemiya (qanazlığı) |
“Hə, amma...” tipli münasibətlər. Sevinc çatışmazlığı. Həyat qarşısında qorxu. Aşağı əhval-ruhiyə. |
Apatiya |
Hisslərə müqavimət. Emosiyaların basdırılması. Qorxu. |
Appendisit |
Qorxu. Həyat qorxusu. Ən yaxşı şeylərin kilid altında saxlanılması. |
İştaha (itirilməsi) (Bax həmçinin: «İştahsızlıq») |
Qorxu. Özünü müdafiə. Həyata inanmama. |
İştaha (yüksək) |
Qorxu. Müdafiəyə ehtiyac. Emosiyaların qınanması. |
Arteriyalar |
Həyat sevinci arteriyalarla axır. Arteriyalarla problemlər – həyata sevinə bilməmə. |
Əl barmaqlarının artriti |
Cəza almaq istəyi. Özünü qınama. Qurban olduğunu hiss etmə. |
Artrit (Bax həmçinin: «Oynaqlar») |
Sevilməmə hissi. Tənqid, inciklik. |
Astma |
Öz xoşbəxtliyi üçün nəfəs ala bilməmə. Ruh düşkünlüyü. Hönkürtülü ağlama hissinin özündə saxlanılması. |
Körpələrdə və daha böyük uşaqlarda astma |
Həyatdan qorxma. Burada olmaq istəməmə. |
Ateroskleroz |
Müqavimət. Gərginik. Sarsılmaz korazehinlik. Yaxşı şeyləri görməkdən imtina. |
Omba (yuxarı hissəsi) |
Bədən üçün sabit dayaq. Önə hərəkət edərkən əsas mexanizm. |
Omba: xəstəliklər |
Əsas həllərin tapılmasında önə hərəkət etmək qorxusu. Məqsədsizlik. |
Sonsuzluq |
Həyat prosesi qarşısında qorxu və müqavimət və ya valideyn təcrübəsinin əldə edilməsinə ehtiyacın olmaması. |
Yuxusuzluq |
Qorxu. Həyat prosesinə etimadsızlıq. Günah hissi. |
Addison xəstəliyi (böyrəküstü vəzilərin qabığının xroniki çatışmazlığı) (Bax həmçinin: «Böyrəküstü vəzilər: xəstəliklər») |
Kəskin emosional aclıq. Özünə yönəlmiş qəzəb. |
Alzaymer xəstəliyi (qocalıqdan əvvəlki kəmağıllılıq) (Bax həmçinin: «Kəmağıllılıq» və «Qocalıq») |
Dünyanı olduğu kimi qəbul etmək istəməmək. Ümidsizlik və əlacsızlıq. Qəzəb. |
Gentinqton xəstəliyi |
Başqa insanları dəyişə bilməmək səbəbindən yaranmış, məyusluq. |
Kuşinq xəstəliyi (Bax həmçinin: «Böyrəküstü vəzilər: xəstəliklər») |
Psixikanın pozulması. Dağıdıcı ideyaların həddən artıq çoxalması. Məğlubolma hissi. |
Parkinson xəstəliyi (Bax həmçinin: «Parez») |
Hər şeyi idarəetmə qorxusu və güclü hissi. |
Pecet xəstəliyi (deformasiya edən ostoz) |
Həyatı qurmaq üçün əsasın daha olmadığı hissi. “Hamının saymazlığı”. |
Hodcik xəstəliyi (limfa sisteminin xəstəliyi) |
Yüksəkdə olmadığınız qarşısında günah hissi və müdhiş qorxu. Qanda tələb olunan maddələrin ehtiyatı tükənənədək öz dəyərini sübut etməyə dair qızğın cəhdlər. Özünü təsdiq etmək yarışmasında həyat sevincini unudursunuz. |
Ağrı |
Günah hissi. Günah hər zaman cəzasını axtarır. |
Ağrılar |
Sevgiyə can atma. Qucaqlaşmaq istəyi. |
Bağırsaq qazının ağrısı (meteorizm) |
Qısılma. Qorxu. Həyata keçirilməmiş ideyalar. |
Ziyil |
Nifrətin kiçik ifadəsi. Eybəcərliyə etibar. |
Altlıq gönün (buynuz qişanın) ziyili |
Gələcək sizi daha da çox məyus edir. |
Brayt xəstəliyi (qlomerulonefrit) (Bax həmçinin: «Nefrit») |
Hər şeyi yanlış edən özünün lazımsız uşaq olduğu hissi. Bəxtsiz adam. Maymaq. |
Bronxit (Bax həmçinin: «Respirator xəstəliklər») |
Ailədə əsəbi atmosfer. MÜbahisə və qışqırıqlar. Nadir sakitlik. |
Bulimiya (kəskin aclıq hissi) |
Qorxu və ümidsizlik. Qızğın hisslərlə dolma və ğzünə qarşı nifrət hissindən azad olma. |
Venaların varikoz genişlənməsi |
Sizin üçün mənfur olan situasiyada olma. Пребывание в ненавистной вам ситуации. Bəyənməmə. İşlə yüklənmə və əzilə hissi. |
Venerik xəstəliklər. (Bax həmçinin: «QİCS», «Süzənək», «Herpes», «Sifilis») |
Seksual zəmində günah hissi. Cəzaya ehtiyac. Cinsiyyət orqanlarının günahkar və ya kirli olduğundan əminlik. |
Toyuq çiçəyi
|
Yorucu şəkildə hadisə gözləmə. Qorxu və gərginlik. Yüksək həssaslıq. |
Virus infeksiyası (Bax həmçinin: «İnfeksiya») |
Həyatda sevincin olmaması. Kədər. |
Epsteyn-Bar virusu |
İmkanlardan kənara çıxmaq cəhdi. Yüksəkdə ola bilməmə qorxusu. Daxili ehtiyatların tükənməsi. Stress virusu. |
İltihab prosesləri |
Həyatda görməli olduğunuz şərtlər qəzəb və məyusluğa səbəb olur. |
Pəncə barmağının dəriyə keçmiş dırnağı |
Önə doğru hərəkət etmək səbəbindən narahatçılıq və günah hissi. |
Vulva (qadın xarici cinsiyyət orqanları) |
Zəiflik simvolu. |
İrin ifrazı (periodontit) |
Qərar qəbul edə bilməməyə görə qəzəb hissi. Həyata qeyri-adi münasibəti olan insanlar. |
Uşaq salma (biixtiyari abort) |
Qorxu. Gələcək qarşısında qorxu. «İndi yox — sonra». Məqamı yanlış seçmə. |
Qanqrena |
Psixikanın xəstəlikli həssaslığı. Sevinc bədxah fikirlərdə batır. |
Qastrit (Bax həmçinin: «Mədə xəstəlikləri») |
Uzadılmış qeyri-müəyyənlik. Məhkum olma hissi. |
Babasil (Bax həmçinin: «Anus») |
Ayrılmış vaxta sığa bilməmə qorxusu. Keçmişdə yaşanmış qəzəb. Ağırlaşmış hisslər. |
Hipertireoz (qalxanvarı vəzin fəallığının artması ilə şərtlənən sindrom) (Bax həmçinin: «Qalxanvarı vəz») |
Şəxsiyyətinizə etinasızlıq göstərdiyinizə görə qəzəb. |
Hiperfunksiya (yüksək fəallıq) |
Qorxu. Böyük gərginlik və qızdırmalı vəziyyət. |
Hipiqlikemiya (qanda qlükozanın miqdarının azalması) |
Həyatın çətinlikləri səbəbindən ruh düşkünlüyü. «Bu kimə lazımdır?» |
Hipotireoz (qalxanvarı vəzin fəallığının azalması ilə şərtlənən sindrom) (Bax həmçinin: «Qalxanvarı vəz») |
Əllərin heç bir işi tutmaması. Ümidsizlik, durğunluq hissi. |
Hipofiz |
İdarəetmə mərkəzini simvollaşdırır. |
Girsutizm (qadınlarda aşırı tüklənmə) |
Gizli qəzəb. Adətən istifadə olunan örtük - qorxu. Günahlandırmağa can atma. Adətən: özünü tərbiyə etməklə məşğul olmaq istəməmə. |
Gözlər |
Keçmişi, indini və gələcəyi aydın görə bilmək bacarığını simvollaşdırır. |
Göz xəstəliklər (Bax həmçinin: «arpa») |
Həyatınızda gördükləriniz xoşunuza gəlmir. |
Göz xəstəlikləri: astiqmatizm |
Öz mənliyini qəbul etməmə. Özünü həqiqətən görməkdən qorxmaq. |
Göz xəstəlikləri: uzağı görməmə (Bax həmçinin: «Miopiya») |
Gələcəkdən qorxma. |
Göz xəstəlikləri: qlaukoma |
İnadla bağışlamaq istəməmə. Köhnə incikliklər təzyiq göstərir. Bütün bunlarla əzilmə. |
Göz xəstəlikləri: uzağı görmə |
Özünün bu dünyaya məxsus olmadığını hiss etmək |
Göz xəstəlikləri: uşaq |
Ailədə baş verdiklərini görmək istəməmə. |
Göz xəstəlikləri: katarakta |
Sevinclə önə baxa bilməmək. Dumanlı gələcək. |
Göz xəstəlikləri: çəpgözlük (Bax həmçinin: «Keratit») |
"Orada nəyin odluğunu” görmək istəməmə. Əksinə hərəkət etmək. |
Göz xəstəlikləri: ekzotropiya (ayrılan çəpgözlük) |
Həqiqətə məhz indi baxmaq qorxusu. |
Badamcıq vəziləri |
“Özünü saxlamanı” simvollaşdırır. Nə isə sizin iştirakınız və istəyiniz olmadan başlaya bilər. |
Karlıq |
Qəbul etməmə, inadçılıq, təcrid olma. |
Baldır |
İdealların dağılması. Baldırlar həyat prinsiplərini simvollaşdırır. |
Baldırla pəncəni birləşdirən oynaq |
Elastikliyin və günah hissinin olmaması. Topuqlar –həzz almaq bacarığının simvolu. |
Başgicəllənmə |
Ötəri, əlaqəsiz fikirlər. Görmək istəməmə. |
Baş ağrıları (Bax həmçinin: «Miqren») |
Özünü qiymətləndirməmə. Özünü tənqid etmək. Qorxu. |
Boğaz |
Ekspressivlik və yaradıcılıq kanalı. |
Boğaz: xəstəliklər (Bax həmçinin: «Angina») |
Özünü müdafiə edə bilməmə. İçə atılmış qəzəb. Yaradıcılıq böhranı. Dəyişmək istəməmə. |
Göbələk |
Geridə qalmış fikirlər. Keçmişlə vidalaşmaq istəməmək. Keçmişiniz indiki zamanınızın üzərində üstünlük təşkil edir. |
Qrip (epidemik) (Bax həmçinin: «Respirator xəstəliklər») |
Ətrafdakıların mənfi köklənməsinə, ümumi qəbul edilmiş mənfi kökləmələrə reaksiya. Qorxu. Statistikaya inam. |
Sinə |
Ananın qayğısını, doğub böyütməsini, yedizdirməsini simvollaşdırır. |
Sinə: xəstəliklər |
Özünə “yemək yeməkdə” imtina etmə. Özünüzü son yerə qoyursunuz. |
Sinə: kista, bərkimə, ağrılı hisslər (mastit) |
Qayğının həddindən çox olması. Həddindən artıq qoruma. Şəxsiyyətin basdırılması. |
Yırtıq |
Kəsilmiş münasibətlər. Gərginlik, çətinliyə düşmə, özünü yanlış yaradıcı ifadə etmə. |
Onurğaarası diskin yırtığı |
Həyatın sizi dəstəkdən tam məhrum etməsi hissi. |
Depressiya |
Fikrinizcə hiss etmək hüququnuz olmadığı qəzəb. Ümidsizlik. |
Damaqla: xəstəlikləri |
Həllər tapa bilməmək. Həyata qarşı dəqiq münasibətin olmaması. |
Uşaq xəstəlikləri |
Təqvimlərə inam, sosial konsepsiyalar və uydurulmuş qaydalar. Ətrafdakı böyüklər özlərini uşaq kimi aparır. |
Diabet |
Həyata keçməmiş arzulara həsrət. Nəzarətə böyük ehtiyac. Xoş heç nə qalmayıb. |
Dizenteriya |
Qorxu və qəzəbin cəmlənməsi. |
Amyöblu dizenteriya |
Onların sizə çatmağa səy göstərməsindən əminlik. |
Bakterial dizenteriya |
Təzyiq və ümidsizlik. |
Dismenoreya (menstrual siklin pozulması) (Bax həmçinin: «Qadın xəstəlikləri», «Menstruasiya») |
Özünə yönəlmiş qəzəb. Qadın bədəni və ya qadınlara nifrət. |
Tənəffüs |
Həyatı nəfəsinə almaq bacarığını simvollaşdırır. |
Tənəffüs: xəstəlikləri (Bax həmçinin: «Nəfəs tutulması», «Ağ ciyərlərin hiperventilyasiyası») |
Həyatı nəfəsinə almaq xəstəliyi və ya həyatı nəfəsinə almaqdan imtina. Yer tutmaq və ya ümumiyyətlə mövcud olmaq hüququnuzu qəbul etmirsiniz. |
Sarılıq (Bax həmçinin: «Qara ciyər: xəstəlikləri») |
Daxili və xarici yanlış qənaət. Birtərəfli nəticələr. |
Öd-daş xəstəliyi |
Kədər. Ağır fikirlər. Lənətlər. Qürur. |
Mədə |
Qida anbarı. Həmçinin fikirlərin “həzm” edilməsinə görə də cavabdehdir. |
Mədə xəstəlikləri (Bax həmçinin: «Qastrit», «Ürək qıcqırması», «Mədə və onikibarmaq bağırsaq xorası», «Xora») |
Dəhşət. Yenilikdə qorxma. Yeniliyi “həzm edə” bilməmə. |
Qəddarlıq (kütbeyinlik) |
Qəddar, qeyri-elastik düşüncə. |
Kəkələmə |
Etibarsızlıq. Özünü ifadə etmək imkanı yoxdur. Ağlamağı qadağan edirlər. |
Bilək |
Hərəkət və yüngüllüyü simvollaşdırır. |
Mayenin qalması (Bax həmçinin: «Ödəm», «Şişkinlik») |
Nəyi itirməkdən qorxursunuz? |
Ağız qoxusu (Bax həmçinin: «Pis ağız qoxusu») |
Qəzəbli fikirlər, qisas haqqında fikirlər. Keçmiş mane olur. |
Bədən qoxusu |
Qorxu. Özünə qarşı kin. Başqaları qarşısında qorxu. |
Qəbzlik |
Köhnə fikirlərlə vidalaşmaq istəməmə. Keçmişdə batıb qalma. Bəzən acılıq. |
Ur (Bax həmçinin: «Qalxanvarı vəz») |
Həyatda zorla qəbul etdirilmişlərə qarşı nifrət. Qurban. Korlanmış həyat hissi. Baş tutmamış şəxs. |
Dişlər |
Həlləri simvollaşdırır. |
Diş xəstəliklər (Bax həmçinin: «Kök kanalı») |
Uzunmüddətli qərarsızlıq. Sonrakı təhlili və həllərin qəbul edilməsi üçün ideyaları tanıya bilməmə. |
Diş (çərtməsinin çətinləşməsi — retenlənmiş) |
Şüurunuzda sonrakı həyat üçün möhkəm bünövrənin qoyulmasına yer ayırmırsınız. |
Qaşınma |
Xasiyyətə zidd olan istəklər. Məmnuniyyətsizlik. Məyusluq. Situasiyadan çıxmaq səyi. |
Ürək qıcqırması (Bax həmçinin: «Mədə və onikibarmaq bağırsaq xorası», “Mədə xəstəlikləri” «Xora») |
Qorxu. Qorxu. Qorxu. Qorxu məngənəsi |
Artıq çəki (Bax həmçinin: «Piylənmə») |
Qorxu. Müdafiəyə ehtiyac. Hiss etmək istəməmə. Acizlik, özünü inkar etmə. İstənilən şeyi əldə etmək üçün sarsılmış səylər. |
İleit (qabırğalarla qarın arasındakı bağırsağın iltihabı), Kron xəstəliyi, regionar enterit |
Qorxu. Narahatlıq. Naxoşluq. |
İmpotensiya |
Seksual təzyiq, gərginlik, günah hissi. Sosial düşüncələr. Partnyorun qəzəbi. Anadan qorxu. |
İnfeksiya (Bax həmçinin: «Virus infeksiyası») |
Qıcıqlanma, qəzəb, əfsusluq. |
Onurğa sütununun əyilməsi (Bax həmçinin: «Maili çiyinlər») |
Həyatın axını ilə üzə bilməmək. Qorxu və köhnəlmiş fikirləri saxlaya bilməmə. Həyata qarşı inamsızlıq. Xasiyyətin tam olmaması. Düşüncələrdə cəsarətsizlik. |
Kandidoz (Bax həmçinin: «Süd yarası», «Maya infeksiyası») |
Dağınıqlıq hissi. Güclü məyusluq və qəzəb. İnsanlara qarşı pretenziyalar və inamsızlıq. |
Karbunkul (Bax həmçinin: «Furunkul») |
Özünün ədalətsiz hərəkətlərinə qarşı zəhərli qəzəb. |
Katarakta |
Önə sevinclə baxa bilməmə. Gələcəyin dumanlı olması. |
Öskürək (Bax həmçinin: «Respirator xəstəliklər») |
Bütün dünyaya “Mənə baxın! Mənə qulaq asın!” deyə qışqırmaq istəyi |
Keratit (Bax həmçinin: «Göz xəstəlikləri») |
Güclü qəzəb. Gördüyün hər kəsi və hər şeyi vurmaq istəyi. |
Kista |
Əvvəlki incikliklərin daima fikirlərdə fırlanması. Yanlış inkişaf. |
Bağırsaq |
Lazımsız əşyalardan azad olmağı simvollaşdırır. Assimilyasiya. Sorma. Yüngül təmizləmə. |
Bağırsaq: problemləri |
Əhəmiyyətini itirmiş və lazımsız hər şeydən qurtulmaq qarşısında qorxu. |
Dəri |
Fərdiliyimizi qoruyur. Hissiyyat orqanı. |
Dəri: xəstəliklər (Bax həmçinin: «Örə», «Psoriaz», «Səpgi») |
Narahatlıq. Qorxu. Ürəkdə kök salmış ağır təəssürat. Məni təhdid edirlər. |
Diz (Bax həmçinin: «Oynaqlar») |
Qürur simvolu. Mənliyinin müstəsna olma hissi. |
Dizlər: xəstəliklər |
Tərslik və lovğalıq. Yola gələn insan ola bilməmə. Qorxu. Uyğunlaşmama. Geriyə addım ata bilməmə. |
Sancılar |
Qıcıqlanma, səbirsizlik, ətrafdakılardan narazılıq. |
Sancılar (Bax həmçinin: «Bağırsaq», «Yoğun bağırsağın selikli qişası», «Spastik sancı») |
Əminsizlik. Keçmişlə asanlıqla vidalaşmaq bacarığını simvollaşdırır. |
Koma |
Qorxu. Kimdən və nədənsə qaçma |
Boğazda yumaq |
Qorxu. Həyat prosesinə inamın olmaması. |
Konyuktivit (Bax həmçinin: «Kəskin epidemik konyuktivit») |
Nəyisə görüncə qəzəb və məyusluq hissi keçirmək. |
Konyuktivit, kəskin epidemik (Bax həmçinin: «Konyuktivit») |
Qəzəb və məyusluq. Görmək istəməmə. |
Qabıq iflici (Bax həmçinin: «İflic») |
Sevgini göstərməklə ailəni birləşdirməyə ehtiyac. |
Koronar tromboz (Bax həmçinin: «Üzər: tutma») |
Tənhalıq və qorxu hissi. “Mənim çatışmazlıqlarım var. Mən az şey edirəm. Mən heç vaxt buna nail olmayacam”. |
Kök kanalı (diş) (Bax həmçinin: «Dişlər») |
Həyata əminliklə dalma bacarığının itirilməsi. Əsas fikirlərin dağılması. |
Sümük (sümüklər) (Bax həmçinin: «Skelet») |
Kainatın strukturunu simvollaşdırır. |
İlik |
Özünə aid ən dərin fikirləri, və özünüzü necə saxladığınızı və qayğınıza necə qaldığınızı simvollaşdırır. |
Sümük xəstəlikləri: sınıqlar/çatlaqlaq |
Başqasının hakimiyyətinə qarşı qiyam. |
Sümük xəstəlikləri: deformasiya (Bax həmçinin: «Osteomielit», «Osteoporoz») |
Əzilmiş psixika və gərginlik. Əzələlər elastik deyil. Kütbeyinlik. |
Örə (Bax həmçinin: «Səpgi») |
Kiçik, gizli qorxular. Milçəkdən fil etmək səyi. |
Qan |
Bədəndə sərbəst dolaşan sevinc ifadəsi. |
Qan: xəstəlikləri (Bax həmçinin: «Leykemiya», «Anemiya») |
Sevincin olmaması. Fikir hərəkətinin olmaması. |
Qan: yüksək təzyiq |
Həll edilməmiş köhnə emosional problemlər. |
Qan: aşağı təzyiq |
Uşaqlıqda keçirilmiş sevgi çatışmazlığı. Məğlubiyyət əhval-ruhiyəsi. “Nə fərqi var?! Onsuzda heç nə alınmayacaq”. |
Qan: laxtalaşma |
Siz sevinc axınını kəsirsiniz. |
Qanaxma |
Sevinc gedir. Kədər. Amma haraya? |
Damağın qanaması |
Həyatda qəbul edilmiş qərarlara dair sevincin olmaması. |
Laringit |
Qəzəb danışmağa mane olur. Qorxu fikirləri ifadə etməyə mane olur. Hamı mənə üstünlük göstərir. |
Bədənin sol tərəfi |
Həssaslığı, sərf edilməni, qadın enerjisini, qadınları, ananı simvollaşdırır. |
Ağ ciyərlər |
Həyat vermək bacarığını simvollaşdırır. |
Ağ ciyər xəstəlikləri (Bax həmçinin: «Pnevmoniya») |
Depressiya. Qəm. Həyatı qəbul etmək qorxusu. Tam həyatla yaşamağa layiq olmadığınızı düşünürsünüz. |
Leykemiya (Bax həmçinin: «Qan: xəstəlikləri») |
İlham qəddarlıqla öldürülür. «Bu kimə lazımdır?» |
Lentşəkilli qurd (soliter) |
Qurban və günahkar olduğunuzdan güclü əminlik. Başqalarının sizə münasibəti olaraq nəyi qəbul etdiyinizin qarşısında əlacsızsınız. |
Limfa: xəstəliklər |
Həyatda ən vacib şey olan sevgi və sevincə yönəlməli olduğunuz barədə xəbərdarlıq. |
Qızdırma |
Qəzəb. Coşma. |
Üz |
Dünyaya nümayiş etdiklərimizi simvollaşdırır. |
Uşaqlıq |
Yaradıcılıq məbədini simvollaşdırır. |
Onurğa beyni meningiti |
Həyəcanlı fikirlər və həyata qarşı qəzəb. |
Menopauza: problemlər |
Sizə qarşı marağın itirildiyindən qorxu. Qocalmadan qorxu. Özünə qarşı kin. Pis əhval-ruhiyə. |
Menstruasiya (Bax həmçinin: «Amenoreya», «Dismenoreya», «Qadın problemləri») |
Öz qadınlığının inkar edilməsi. Günah hissi, qorxu. Cinsiyyət orqanları ilə bağlı olan hər şeyin günah və ya kirli olduğu fikri. |
Miqren (Bax həmçinin: «Baş ağrılar») |
Nəyəsə məcbur edilməyə qarşı nifrət. Həyat axınına müqavimət. Seksual qorxular. (Masturbasiya adətən bu qorxuları zəiflədir). |
Miopiya (Bax həmçinin: «Göz xəstəlikləri») |
Gələcək qarşısında qorxu. Sizi gələcəkdə nəyin gözlədiyinə qarşı inamsızlıq. |
Beyin |
Kompüteri, idarəetmə pultunu simvollaşdırır. |
Beyin: şiş |
Yanlış nəzərdə tutulmuş fikirlər. Tərslik. Köhnəlmiş stereotipləri yenidən nəzərdən keçirməkdən imtina. |
Döyənəklər |
Möhkəmlənmiş düşüncə sahələri – keçmişin ağrısını düşüncələrdə saxlamağa inadla səy göstərmək. Qatı konsepsiya və fikirlər. Möhkəmlənmiş qorxu. |
Sidik yolları: infeksiya |
Qıcıqlanma.Adətən əks cinsə və ya seks partnyoruna qarşı qəzəb hissi. Siz günahı başqalarının üzərinə atırsınız. |
Əzələlər |
Yeni təcrübəyə müqavimət göstərmə. Əzələlər həyat boyu hərəkət etmək bacarığını simvollaşdırırlar. |
Əzələ distrofiyası |
Böyümək mənasızdır. |
Böyrəküstü vəz: xəstəliklər (Bax həmçinin: «Addison xəstəliyi»: «Kuşinq xəstəliyi») |
Məğlubiyyət əhvalı. Özünə qarşı etinasızlıq. Həyəcan hissi. |
Narkolepsiya |
Nəyinsə öhdəsindən gələ bilməmə. Güclü qorxu hissi. Hər şeydən və hər kəsdən uzaqlaşma istəyi. Burada olmaq istəməmə. |
Zökəm |
Yardım istəyi. Daxildən ağlama |
Nevralgiya |
Günahkarlığa görə cəza. Ünsiyyət əzabı. |
Saxlamama |
Emosiyalarla dolub daşma. Hisslərin uzun illər saxlanılması. |
«Sağalmaz» xəstəliklər |
Bu anda bunu xarici vasitələrlə müalicə etmək mümkün deyil. Müalicəyə nail olmaq üçün içəriyə girmək lazımdır. Heç yerdən gəldiyi kimi, heç yerə də gedəcək. |
Sinirlər |
Əlaqəni simvollaşdırır. Qavrama orqanı. |
Sinir partlayışı |
Eqosentriklik. Ünsiyyət kanallarının «çirklənməsi». |
Əsəbilik |
Qorxu, Narahatlıq, mübarizə, təlaş. Həyat prosesinə qarşı etibarsızlıq. |
Həzm olmama |
Heyvani qorxu, dəhşət, narahatlıq. Deyingənlik və şikayətlər. |
Bədbəxt hadisələr |
Özünü müdafiə edə bilməmə. Hakimiyyətə qarşı qiyam. Zorakılığa inam. |
Nefrit (Bax həmçinin: «Brayt xəstəliyi») |
Məyusluq və müvəffəqiyyətsizliyə qarşı həddindən güclü reaksiya. |
Yeni törəmələr |
Ürəkdə köhnə incikliklərin saxlanılması. Güclənən kin hissi. |
Dırnaqlar |
Bizim ömrümüz boyu öndə aparır. |
Dırnaqlar (aşağı hissənin xəstəlikləri) |
Gələcək qarşısında qorxu. Hərəkət etmək istəməmə. |
Dırnaq (dırnaqlar) |
Müdafiə simvolu. |
Dırnaqlar (çeynəmə) |
Çarəsizlik. Özünü içindən yeyib bitirmə. Valideynlərdən birinə qarşı nifrət. |
Burun |
Özünü qəbul etməni simvollaşdırır. |
Burun: qanaxma |
Tanınmaya ehtiyac. Tanınmadığını və görünmədiyini hiss etmə. Güclü sevgi hissi. |
Sallaq üz cizgiləri |
Öz cizgilərinin sallanması – başdakı fikirlərin sallanmasının nəticəsidir. Həyata qarşı inciklik. |
Keçəlləşmə |
Qorxu. Gərginlik. Hər şeyə nəzarət etmək səyləri. Həyt prosesinə inamsızlıq. |
Bayılma (vazovaqal kriz, Qovers sindromu) |
Qorxu. Öhdəsindən gələ bilmirəm. Yaddaş pozuntusu. |
Piylənmə (Bax həmçinin: «Artıq çəki») |
Həddindən artıq həssaslıq. Qorxu və müdafiəyə ehtiyacı simvollaşdırır. Qorxu gizli qəzəb və bağışlamaq istəməmək üçün örtük ola bilər. |
Piylənmə: omba (yuxarı hissə) |
Valideynlərə qarşı qəzəb və tərslik yığınları. |
Piylənmə: omba (aşağı hissə) |
Uşaq qəzəbinin ehtiyatları. Adətən ataya qarşı qəzəb. |
Piylənmə: qarın |
Mənəvi qida və emosional qayğıdan imtinaya cavab olaraq qəzəb. |
Piylənmə: əllər |
Rədd edilmiş sevgi səbəbindən qəzəb. |
Yanıqlar |
Qəzəb. Daxili coşma. Qızğınlıq. |
Vic-vicə |
Daxili sıxılma, geriyə addım atma və özünə uzaqlaşma. Geri addım atmaq istəyi. “Məni tək saxlayın” |
Keyimə (öz-özünə yaranan xoşagəlməz keyimə, sancma, yanma hissi) |
Hörmət və sevgi hissinin saxlanılması. Emosiyaların ölməsi. |
Şişmə (Bax həmçinin: «Ödəm», «Mayenin qalması») |
Siz fikirlərin içində batıb qalmısınız. Beyindən çıxmayan, xəstəlikli ideyalar. |
Şişlər |
İçinizdə köhnə inciklikləri və sarsıntıları əzizləyirsiniz. Vicdan əzabınız güclənir. |
Asteomielit (Bax həmçinin: «Sümük xəstəlikləri») |
Qəzəb və həyatdan ümidi kəsmə. Səni heç kimin dəstəkləmədiyini hiss edirsən. |
Osteoporoz (Bax həmçinin: «Sümük xəstəlikləri») |
Həyaatdan heç nəyə tutuna bilmədiyini hiss edirsən. Dayağın yoxdur. |
Ödəmlər (Bax həmçinin: «Mayenin qalması», «Şişmə») |
Kiminlə və ya nə ilə vidalaşmaq istəyirsiniz? |
Otit (xarici qulaq keçidin, orta qulağın, daxili qulağın iltihabı) |
Qəzəb. Dinləmək istəməmək. Evdə səs küy. Valideynlər dalaşır. |
Gəyirmə |
Qorxu. Həyata həddindən artıq qızğın münasibət. |
İştahsızlıq (Bax həmçinin: «İştaha (itirilməsi)») |
Şəxsi həyatın inkar edilməsi. Güclü qorxu hissi, Özünə qarşı nifrət və özünü inkar etmə. |
Barmaqlar |
Həyatın xırdalıqlarını simvollaşdırır. |
Barmaqlar: böyük |
İntellekt və narahatlıq simvolu. |
Barmaqlar: şəhadət |
“Eqo” və qorxu simvolu. |
Barmaqlar: orta |
Qəzəb və seksuallığı simvollaşdırır. |
Barmaqlar: adsız |
Dostluq və sevgi birliklərinin və bununla bağlı kədərin simvolu. |
Barmaqlar: çəçələ |
Ailəni və onunla bağlı hiyləni simvollaşdırır. |
Ayaq barmaqlar |
Gələcəyin əhəmiyyətsiz detallarını simvollaşdırır. |
Pankreatit |
Qəbul etmək istəməmə. Qəzəb və çarəsizlik; həyatın öz cəlbediciliyini itirdiyinə dair hisslər. |
Parazitlər |
Hakimiyyəti başqalarına güzəşt edirsiniz, və onlara üstünlük əldə etməyə imkan verirsiniz. |
İflic (Bax həmçinin: «Parez») |
Qorxu. Dəhşət. Situasiya və ya insandan qaçma. Müqavimət |
Bell iflici (üz sinirinin zədələnməsi) (Bax həmçinin: «Parez», «İflic») |
Qəzəbi tutub-saxlamaq üçün gərgin səylər. Hisslərini ifadə etmək istəməmə. |
İflic (qabıq iflici) |
Güzəşt etmə. Müqavimət göstərmə. «Dəyişməkdənsə, ölməyi seçirəm». Неприятие жизниHəyatı qəbul etməmə. |
Parez (Bax həmçinin: «Bell iflici», «İflic», «parkinson xəstəliyi») |
İflic edən fikirlər. Tupik. |
Peritonzillyar abses (Bax həmçinin: «Angina», «Tonzillit») |
Özün yerinə danışa bilməməkdən əminlik və öz ehtiyaclarının müstəqil ödənilməsinə nail olmaq. |
Qara ciyər |
Qəzəbin və primitiv emosiyaların cəmlənməsi. |
Qara ciyər: xəstəliklər (Bax həmçinin: «Hepatit», «Sarılıq») |
Daimi şikayətlər. Öz öcəşkənliyinə haqq qazandırmaq və bununla özünü aldatma. Pis əhval-ruhiyə. |
Qida zəhərlənməsi |
Başqalarına üzərinizdə nəzarəti ələ almaq imkan yaradırsınız. |
Ağlama |
Göz yaşları — həyat çayıdır, bunlar sevincdən, kədərdən və qorxudan axır. |
Çiyinlər (Bax həmçinin: «Oynaqlar», «Maili çiyinlər») |
Həyat peripetiyalarını sevinclə yaşamaq bacarığını simvollaşdırır. Yalnız bizim həyata qarşı münasibətimiz bunu yükə çevirir. |
Pnevmoniya (ağ ciyərlərin iltihabı) (Bax həmçinin: «Ağ ciyər xəstəlikləri») |
Ümidsizlik. Həyatdan yorulma. Müalicə edilməsinə imkan verilməyən emosional yaralar. |
Podaqra |
Üstün olmaq ehtiyacı. Səbirsizlik, qəzəb |
Mədəaltı vəzi |
Həyatın “şirinliyini” simvollaşdırır. |
Onurğa sütunu |
Həyatın elastik dayağı. |
Maili çiyinlər (Bax həmçinin: «Çiyinlər», «Onurğa sütununu əyriliyi») |
Həyat ağırlıqlarının yaşanılması. Əlacsızlıq və ümidsizlik. |
Poliomiyelit |
İflic edən qısqanclıq. Kimisə dayandırmaq istəyi. |
İshal |
Qorxu. İmtina. Qaçma. |
Kəsiklər (Bax həmçinin: «Travmalar», «Yaralar») |
Öz qaydalarından kənara çıxmaya görə cəza. |
Qüsurlar |
Özündən qaçma. Qorxu. Özünü sevə bilməmə. |
Dayanıqlığın itirilməsi |
Dağılmış fikirlər. Konsentrasiyanın olmaması. |
Böyrəklər: xəstəlikləri |
Tənqid, məyusluq, uğursuzluqlar. Rüsvayçılıq. Balaca uşaq reaksiyası. |
Böyrək daşları |
Həll edilməmiş qəzəbin pıxtıları. |
Bədənin sağ tərəfi |
Güzəşt etmə, imtina, kişi enerjisi, kişilər, ata. |
Menstruasiya öncəsi sindrom |
Qarışıqlığa hökmranlıq etməyə imkan verirsiniz. Xarici təsiri gücləndirirsiniz. Qadın proseslərini inkar edirsiniz. |
Tutmalar (ürəkkeçmələr) |
Ailədən, özündən, həyatdan qaçma. |
Təngnəfəslik tutmaları (Bax həmçinin: «Tənəffüs: xəstəlikləri», «Ağ ciyərlərin hiperventilyasiyası») |
Qorxu. Həyata inamsızlıq. Uşaqlıqda batıb qalmısınız. |
Qocalma problemləri |
İctimai fikir. Köhnəlmiş fikirlər. Özün olmaq qorxusu. İindiki həqiqəti qəbul etməmə. |
Cüzam |
Həyatını heç idarə edə bilməmə. Özünün yararsızlığına çoxdankı inam. |
Prostat vəzisi |
Kişi prinsipinin simvolu. |
Prostat vəzisi: xəstəliklər |
Daxili qorxular cəsarəti zəiflədir. Geri çəkilməyə başlayırsınız. Seksual gərginlik və günahkarlıq hissi. Qocalığa inam. |
Soyuqdəymə (yuxarı tənəffüs yollarının xəstəliyi) (Bax həmçinin: «Respirator xəstəliklər») |
Eyni zamanda baş verən həddindən çox hadisə. Təlaş, nizamsızlıq. Kiçik incikliklər. “Mən hər qış üç dəfə soyuqdəymə keçirirəm” kimi ifadələr. |
Psoriaz (Bax həmçinin: «Dəri: xəstəlikləri») |
Səni incidəcəklərindən qorxursan. Özünü hiss etməni itirmə. Öz hisslərinə görə məsuliyyəti üzərinə götürməkdən imtina. |
Psixoz (psixi xəstəlik) |
Ailədən qaçış. Özünə qapanma. Həyatdan ümidsiz şəkildə qaçınmaq. |
Qovuqcuqlu dəmrov (Bax həmçinin: «Sadə herpes») |
Qəzəbli sözlər və onları dilə gətirmək iztirabları. |
Radikulit (işias) |
İki üzlülük. Pul və gələcəyə görə qorxu. |
Xərçəng |
Dərin yara. Köhnə inciklik. Böyük sirr və ya kədər səni gəmirir. Nifrət hissinin saxlanılması. “Bu nəyə lazımdır?” |
Yaralar (bədəndə) |
İfadə edilməmiş qəzəb sönür. |
Dağınıq skleroz |
Qəddar düşünmə, daşürəklilik, dəmir iradə, uyğunlaşa bilməmə. Qorxu. |
Dartınma zədələri |
Qəzəb və müqavimət. Həyatda hansısa müəyyən yol ilə getməyi istəməmə. |
Raxit |
Emosional aclıq. Sevgi və qorumaya ehtiyac. |
Qusma |
İdeyaları inadla inkar etmə. Yenilikdən qorxma. |
Revmatizm |
Şəxsi zəiflik hissi. Sevgiyə ehtiyac. Xronik kədər. İnciklik. |
Revmatik artrit |
Gücün ifadə edilməsinə son dərəcə kritik münasibət. Üzərinizə həddindən çox yükün qoyulduğu hissi. |
Respirator xəstəliklər (Bax həmçinin: «Bronxit», «Soyuqdəymə», «Öskürək», «Qripp») |
Tam həyat verməkdən qorxmaq. |
Boyun əzələlərinin rigidliyi (Bax həmçinin: «Boyun: xəstəliklər») |
Yenilməz tərslik. |
Doğuş (doğulma) |
Həyat prosesinin başlanğıcını simvollaşdırır. |
Doğuş: kənara çıxmalar |
Karmik. Siz bu yolla gəlməyi özünüz istədiniz. Biz özümüzə valideyn və uşaqları seçirik. |
Ağız |
Yeni ideyaların qavrayışını simvollaşdırır. |
Ağız: xəstəliklər |
Qabaqcadan yaranan qənaət. Bağlı şüur. Yeni ideyaları qəbul edə bilməmə. |
Əllər |
Həyat təcrübəsini saxlamaq bacarığını ifadə edir. |
Qollar |
Tutmaq və idarə etmək. Tutub saxlamaq. Sıxıb buraxmaq. Əzizləmək. Çimdikləmək. Keçmişə münasibətin bütün mümkün növləri. |
İntihar |
Siz həyatı yalnız ağ-qara variantda görürsünüz. Vəziyyətdən başqa çıxış yolu görmək istəməmə. |
Ağ saçlar. |
Stress. Təzyiq və gərginliyə ehtiyacın olduğuna inanma. |
Dalaq |
Mübtəlalıq. Beyindən çıxmayan ideyalar. |
Ot qızdırması (Bax həmçinin: «Allergiya») |
Emosional izafə. Təqvimdən qorxu. Təqib edilmə hissi Günah hissi. |
Ürək (Bax həmçinin: «Qan») |
Sevgi və təhlükəsizlik mərkəzini simvollaşdırır. |
Ürək: tutma (miokard infarktı) (Bax həmçinin: «Koronar tromboz») |
Pula və ya karyeraya, və ya başqa bir şey üçün ürəkdən bütün sevincin qovulması. |
Ürək: xəstəlikləri |
Köhnə emosional problemlər. Sevinc çatışmazlığı. Daşürəklik. Gərginlik və stressə ehtiyacın olduğuna inam. |
Skelet (Bax həmçinin: «Sümüklər») |
Strukturun dağılması. Sümüklər həyatınızın binasını simvollaşdırır. |
Sklerodermiya |
Özünü həyatdan ayırma. Həyatın mərkəzində olmaq və özünə qayğı göstərmək istəməmə. |
Zəiflik |
Ağılın istirahətə ehtiyacı var. |
Kəmağıllılıq (Bax həmçinin: «Alzaymer Xəstəliyi» və «Qocalıq») |
Dünyanı olduğu kimi qəbul etmək istəməmə. Əlacsızlıq və ümidsizlik. Qəzəb. |
Yoğun bağırsağın selikli qişası (Bax həmçinin: «Kolit», «Bağırsaq», «Spastik kolit») |
Köhnəlmiş qarışıq fikirlərin laylanması şlakların çıxarılma kanallarını tıxayır. Siz keçmişin özlü bataqlığında tapdalanırsınız. |
Ölüm |
Həyat oyunundan çıxışı simvollaşdırır. |
Günəş kələfi |
Qeyri-ixtiyari reaksiya. İntuisiya mərkəzi. |
Spazmalar |
Qorxunun yaratdığı fikirlərin şişirdilməsi. |
Qarın boşluğunun spazmaları |
Qorxu. Prosesin dayandırılması. |
Spastik kolit (Bax həmçinin: «Kolit», «Bağırsaq», «Yoğun bağırsağın selikli qişası») |
Əldən nəyisə buraxmaq qorxusu. Ümidsizlik |
Bel |
Həyat dayağının simvolu. |
Bel: aşağı hissənin xəstəlikləri |
Pula görə qorxu. Maliyyə dəstəyinin olmaması. |
Bel: orta hissənin xəstəlikləri |
Günah hissi. Diqqət keçmişdə hər qalmış şeyə yönəlib. «Məni yalnız saxlayın». |
Bel: yuxarı hissənin xəstəlikləri |
Mənəvi dəstəyin olmaması. Sevilməmək hissi. Sevgini saxlama. |
Qocalıq (Bax həmçinin: «Alzaymer xəstəliyi») |
“Uşaq təhlükəsizliyinə” qayıtma. Qayğı və diqqəti tələb etmək. Bu - ətrafdakılara nəzarət formasıdır. Qaçış (eskalizm). |
Tetanus (Bax həmçinin: «Trizm») |
Qəzəbdən və dağıdıcı fikirlərdən xilas olma tələbi. |
Dəmrov (dermatomikoz) |
Başqalarına əsəblərinizə pis təsir etməyə imkan verirsiniz. Pis əhval-ruhiyə və ya özündə yaxşılıq hissinin çatışmazlığını hiss etmək. |
Pəncələr |
Öz özümüzü, həyatı, digər insanları başa düşmə simvolu. |
Pəncələr: xəstəliklər |
Gələcək və həyatda önə addım ata bilməyəcəyiniz qarşısında qorxu. |
Qıc olma |
Gərginlik. Qorxu. Yapışmaq, ilişmək istəyi. |
Oynaqlar (Bax həmçinin: «Artrit», «Dirsək», «Diz», «Çiyinlər») |
Həyatda istiqamətin dəyişdirilməsi və bu hərəkətlərin yüngüllüyünü simvollaşdırır. |
Gözlərdə quruluq |
Acıqlı gözlər. Sevgi ilə baxmaq istəməmə. Bağışlamaqdansa ölərəm. Bəzən paxıllığın təzahürü. |
Səpgi |
Müdafiəsizlik hissi, hücum üçün açıqlıq. |
Səpgi (Bax həmçinin: «Örə») |
Gecikmələrə görə qıcıqlanma. Özünə fikir cəlb etməyin uşaq üsulu. |
Tik, konvulsiyalar |
Qorxu. Başqalarının müşahidəsi altında olduğunu hiss etmək. |
Tonzillik (Bax həmçinin: «Angina») |
Qorxu. Emosiyaların basdırılması. Boğulmuş yaradıcılıq |
Ürək bulanma |
Qorxu. İdeyadan və ya təcrübədən imtina. |
Travmalar (Bax həmçinin: «Kəsiklər», «Yaralar») |
Özünə yönəlmiş qəzəb. Günah hissi. |
Həyəcan |
Həyatın gedişatına və təbii proses olduğuna inanmazlıq. |
Trizm (çeynəmə əzələlərinin spazmı) (Bax həmçinin: «Tetanus») |
Qəzəb. Rəhbərlik etmək istəyi. Hisslərinizi ifadə etməkdən imtina. |
Vərəm |
Eqoizm səbəbindən israfçılıq. xüsusiyyətçilik. Qəddar hisslər. İntiqam. |
Sızanaqlar (Bax həmçinin: «Ağ sızanaqlar») |
Zəif qəzəb işartıları. |
Sızanaqlar |
Öz-özü ilə razılaşmama. Özünə qarşı sevginin olmaması. |
Düyünlü qalınlaşmalar |
İnciklik, çarəsizlik və karyeraya görə əzilmiş ləyaqət. |
Qulaqlar |
Eşitmək bacarığının ifadə edilməsi. |
Fibroz-kistoz degenerasiya |
Həyatın yaxşı heç nə gətirməyəcəyindən tam əminlik. “Mən yazıq!” |
Fibroma və kista (Bax həmçinin: «Qadın xəstəlikləri») |
Unutmayın partnyorun təhqiri qadın şəxsiyyətinə zərbədir. |
Flebit (venaların iltihabı) |
Qəzəb və məyusluq. Şəxsi həyatda sevincin az olduğuna və heç olmadığına görə günahın başqalarının üzərinə atılması. |
Qadın frigidliyi |
Qorxu. Həzzi qəbul etməmə. Seksin pis bir şey olduğundan əminlik. Hissiyyatsız partnyorlar. Atadan qorxu. |
Furunkul (Bax həmçinin: «Karbunkul») |
Qəzəb. Coşma. Təlaş. |
Xolesterin (yüksək miqdarı) |
Sevincin gəldiyi kanalların tıxanması. Sevinci qəbul etmək qorxusu. |
Xorultu |
Köhnəlmiş stereotiplərdən ayrılmamağa dair daimi istəksizlik. |
Xronik xəstəliklər |
Dəyişiklik istəməmə. Gələcək qarşısında qorxu. Təhlükə hissi. |
Sirkulyasiya |
Emosiyaları müsbət hiss etmək və ifadə etmək bacarığını simvollaşdırır. |
Sistit (sidik kisəsinin xəstəliiyi) |
Həyəcanlı vəziyyət. Köhnə ideyalara iliş qalırsınız. Özünüzə azadlıq verməkdən qorxursunuz. Qəzəblənmə. |
Çənə (əzələ-üz sindromu) |
Qəzəb. İnciklik. İntiqam almaq istəyi. |
Qaşınma |
Xəstəlikli düşüncə. Başqalarının sizin sinirlərinizə təsir etməyə imkan verirsiniz. |
Boyun (onurğa sütununun boyu hissəsi) |
Uyğunlaşmanı simvollaşdırır. Arxanızda baş verənləri görə bilmək bacarığı. |
Boyun: xəstəliklər (Bax həmçinin: «Onurğa sütununun əyriliyi», «Boyun əzələlərinin rigidliyi») |
Məsələnin başqa tərəflərini görmək istəməmə. İnadcılıq. Uyğunlaşa bilməmə. |
Qulaqlarda səs |
Daxili səsini eşitmək istəməmə. İnadçılıq. |
Qalxanvarı vəz |
İmmun sisteminin ən vacib vəzi. Həyatın sizə hücum etdiyini hiss etmək. “Onlar mənə çatmaq istəyirlər”. |
Qalxanvarı vəz: xəstəliklər (Bax həmçinin: «Ur», «Hipertireoz», «Hipotireoz») |
Alçalma. «Mən heç vat istədiyimi edə bilmirəm. Mənim növbəm nə vaxt çatacaq?» |
Epilepsiya |
Təqib etmək maniyası. Həyatdan imtina. İntensiv mübarizə hissi. Öz üzərində zorakılıq. |
Ekzema |
Barışmaz antaqonizm. Psixi sarsıntı. |
Emfizema |
Həyatı nəfəsinizə almaqdan qorxursunuz. Həyata layiq deyilsiniz. |
Endometrioz |
Müdafiəsizlik, məyusluq və ümidsizlik hissi. Özünə sevgini şəkərlə əvəz etmək. Danlaqlar. |
Enurez (sidiyi saxlaya bilməmə) |
Valideyn, adətən ata qarşısında qorxu. |
Arpa (Bax həmçinin: «Göz xəstəlikləri») |
Həyata qəzəblə baxırsınız. Kiməsə qəzəb
|
Bu cədvəlin məlumatlarını təhlil edərək elə nəticəyə gəlmək olar ki, funksional olaraq yüklənmiş, konstitusional baxımdan tam olmaya və ya zədələnmiş visseral sistemlərdə yaranan psixi, o cümlədən affektiv pozuntularla şərtlənən bu - orqan və sistemlərin funksiyalarının pozuntusudur.
Beləliklə, demək olar ki, bütün psixosomatik xəstəliklər xoşagəlməz amillərin fonunda yaranır və ruhi mübahisələr və gərginliklərin nəticəsində yaranır. Konkret insanın və somatik xəstəliklərin səbəb-nəticə əlaqəsi mövcuddur, lakin vasitəli, müxtəlif mənalıdır və elementar sxemlərə sığmır. Müxtəlif xəstəliklərin səbəbləri arasında, digər əlverişsiz amillərlə yanaşı psixoloji xüsusiyyətlər də var. Hər bir xəstəlik ağıl, bədən və emosiyaları birləşdirən sistemdə hansısa pozuntunun siqnalıdır.
Psixikamız aysberq kimidir. Dərk edilən tərəfi - ən kiçik tərəfidir, yəni aysberqin görünən tərəfi, bundan başqa bədənimizdə bir çox prosesləri idarə edən böyük sualtı şüursuz hissəsi də var. Bu xəstəliklərin müalicəsinin çətinliyi ondan ibarətdir ki, onların öhdəsindən yalnız ənənəvi metodlarla gəlmək olmaz. Dərman vasitələri ilə yalnız vəziyyəti düzəltmək olar, lakin psixoloji problem həll edilməyincə, onların təkrarlanma ehtimalı da yüksəkdir. Psixoterapiya həyəcanın azalması, mübahisələrin yumşalması, pasiyentin müalicə prosesinə cəlb edilməsi və ona şəxsi mənanın verilməsinə yönəlməlidir.
Beləliklə, psixosomatik xəstəliklər zamanı psixoterapiyanın müxtəlif növləri və texnikalarından istifadə oluna bilər; bu növ və texnikanın seçimi xəstəliyin nozologiyasından, somatik vəsiyyətin ağırlığında, nevrotik pozuntuların mövcudluğundan, xəstələrin yaşı və motivasiyasından asılıdır. Psixoterapiya psixosomatik xəstələrə tibbi-psixi-sosial yardımın əsas və ayrılmaz hissəsi olmalıdır.
Məqalənin müəllifi: Kliniki psixoloq, neyropsixoloq - Xudiyeva Şəlalə Ağa qızı